Langs het spoor in Rotterdam West komen stadsnatuur, waterberging en bewonersinitiatief samen in het Essenburgpark.
-
Ontwerp, uitvoering en beheer
2014-2022
-
Opdrachtgever
Eigen initiatief met bewoners
-
Oppervlak
7 hectare, 5000m3 waterberging
-
Samenwerkende buurtinitiatieven
Spoortuin, Ieders Tuin, Pluktuin, Groene Connectie
-
Samenwerking overheid
Hoogheemraadschap Schieland en de Krimpenerwaard, Gemeente Rotterdam
-
website
www.essenburgpark.nl
Het Essenburgpark ligt op een voormalig spoorterrein van zeven hectare. De ontwikkeling van het Essenburgpark begint met de waardering voor de bestaande wilde stadsnatuur. Jaren van verwaarlozing en marginaal gerommel hebben een prachtig verwilderd landschap opgeleverd. De bijzondere topografie met zijn hoge en lage spoordijk, oevers en kommen zorgen voor een gevarieerde beplanting en verschillende karakteristieke gebiedjes. De oude spoorbaan, het elzenbosje, de natte polder en het hoge spoortalud hebben elk hun eigen kwaliteiten en gebruiksmogelijkheden. Het ontwerp benut maximaal de verschillen in de topografie en de variatie aan beplanting. Door het maken van de wateropvang komt ook de oude veenpolder, de bakermat van Rotterdam, tot haar recht. Op en om de veeneilandjes groeien kruiden en waterplanten zoals kattenstaart, watermunt en lisdodde. Er broeden vogels in het riet en op het hoge talud is de vos gesignaleerd.
Het padenstelsel rijgt de contrasterende sferen aan elkaar. Er zijn doorkijkjes op de stad maar ook plekken waar je volledig ondergedompeld bent in het riet. Hierdoor heeft het Essenburgpark nog steeds de rafelige sfeer en de onverwachte variatie van een verwilderd spoorterrein.
Het Essenburgpark is een initiatief van bewoners met medewerking van het hoogheemraadschap voor Schieland en de Krimpenerwaard en de gemeente Rotterdam.
Jarenlang hebben bewoners, verenigd in de buurtinitatieven De Spoortuin, Iederstuin en de Pluktuin geknokt om het Essenburgpark mogelijk te maken. Op hun uitnodiging zijn het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard en de Gemeente Rotterdam in het parkproject gestapt. Gezamenlijk hebben deze drie partijen de ontwikkelstrategie bedacht en het beheerplan gemaakt. Het hoogheemraadschap is verantwoordelijk voor het watersysteem en de grote wateropvang. De gemeente onderhoudt de hoofdwegen en heeft de entree verbeterd. De Stichting Essenburgpark organiseert het dagelijks beheer samen met omwonenden, scholen en maatschappelijke organisaties.
Catherine Visser van DaF-architecten is als bewoner vanaf het begin betrokken bij dit ontwikkelproces. In de rol van actievoerder, ontwerper, expert op het gebied van transformatie en ruimtelijk ontwerp kon zij haar professionele kennis toevoegen aan het palet aan vaardigheden dat de burengroep nodig had om het park te realiseren. Zij kon met name de tegenstellingen tussen bewoners en institutionele partijen helpen overbruggen en met tekeningen en uitleg richting geven aan het ontwerp.
Het Essenburgpark is onderdeel van de Groene Connectie, de wandeling van 8 kilometer van Centraal Station tot de M4H en terug via de Heemraadsingel. De Groene Connectie verbindt allerlei groene en sociale initiatieven en heeft als doel groen en gezondheid te versterken in Rotterdam West. De Groene Connectie