Daf - Architecten

menu

PROCES De stad bewoonbaar houden

2009 — 2022

De stad bewoonbaar houden

Na Carnisse in 2009, Bloemhof in 2012, nu in het Oude Westen, Carnisse en Delfshaven: op veel plekken in Rotterdam verbeteren wij betaalbare en sociale woningen.

Het is precies en zorgvuldig werk waarin we realiteitszin en gevoel voor context nodig hebben. We brengen onze liefde voor de stad mee, onze technische kennis en onze nieuwsgierigheid naar het verhaal van bewoners. Het gaat soms om woningvergroting en soms om kleine ingrepen als onderdeel van regulier onderhoud. Wij maken een woonblok prettiger voor bewoners, groener en duurzamer. Het gaat om kleuren, licht, het renoveren van vervallen delen en het vinden van eenvoudige interventies om complexe sociale problemen te verlichten en technische gebreken weg te nemen.

Posts (2)

Laatste Update: 06.30.2222

Post 03 2022

De sterke dames van Carnisse

Bekijk Post

Sinds 2020 biedt de gemeente Carnissenaren met een eigen woning een subsidie aan voor woningvergroting. De regeling is beperkt tot kleine woningen, waarin meestal mensen met een bescheiden inkomen wonen.

Aan ons de taak om bewoners te helpen bij het ontwerp en de bouwvergunningsaanvraag. We werken samen met een breed team dat de complexe procedures rond bouw, VVE’s en financiering behapbaar maakt voor de bewoners. We merken steeds weer hoe complex en langdurig het hele traject is, en hoe welkom onze steun. Die steun begint in alle gevallen met een goed gesprek.

We zijn trots dat we met onze expertise bij kunnen dragen aan het leefplezier en de ademruimte van bewoners.

Zo waren we vanochtend bij mevrouw S. Zij woont met drie pubers in een benedenwoning van 50m2. De dochters slapen in de souterrain en de zoon bij zijn moeder in een hoogslaper. Daar staat ook de computer, waar S. sinds corona thuis op werkt. Ze is een zeer goede verteller. Marlies, de ‘samenvoegcoach’ van de gemeente en ik luisteren ademloos naar haar verhaal over haar bezoek aan haar moeder in Curaçao tijdens corona. Een ontroerende geschiedenis over verbinding ondanks afstand.

We hebben voor S. een woningvergroting van 30m2 ontworpen, waarmee ze twee extra slaapkamers krijgt en een woonkamer direct aan de tuin. Zij is erg enthousiast over de voorstellen. Zij denkt ook goed mee en komt met een aantal praktische wijzigingen. Ze vindt het prima om het project te promoten door haar woning open te stellen als het klaar is.

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
1 /13

Mevrouw A. woont al 20 jaar in een benedenwoning in Carnisse. Ze is geboren en getogen in Rotterdam Zuid en wekt bij de gemeente. In 2002 kocht ze de woning voor 87.000,-. Het huis is aan een opknapper toe en ze vindt het er met name voor haar twintigjarige dochter te krap. Het duurt nog jaren voor die een eigen woning kan krijgen. De tuin gebruikt ze niet veel, omdat ze door de slaapkamer erheen moet.

We hebben voor mevrouw A. een uitbouw ontworpen met een mooie tuinkamer en een open keuken. Haar dochter heeft nu een grote slaapkamer.

Mevrouw L. laat ons bij ons eerste bezoek een folder van de makelaar zien. Als ze zou willen verhuizen, moet ze minstens 350.000,- euro betalen voor een appartement van 80m2 in Hart op Zuid. Dat is niet te betalen voor een alleenstaande moeder van twee met een baan als docent in het middelbaar onderwijs. Dus zit ze vast aan haar huidige woning van 48m2 waar ze met haar kinderen van 14 en 10 woont.

Voor mevrouw L. ontwerpen we een dakopbouw met twee slaapkamers en een werkkamer. Op het grote dakterras kan ze haar passie voor planten uitleven.

Mevrouw T. woont met haar man en tweejarige zoon op 48m2 op de derde verdieping. T. werkt in het onderwijs. Een grotere woning begint nu echt een dringende noodzaak te worden. Ook zij kan niet makkelijk verhuizen omdat ze met één salaris niet veel meer kan lenen.

Voor mevrouw T. en haar man hebben we een woonkamer met open keuken ontworpen op het dak. Het grote dakterras heeft uitzicht over het Zuiderpark.

De sterke dames van Carnisse
Post 07 2009

Maakbare Stad - IABR 2009

Bekijk Post

De 4e Internationale Architectuur Biënnale Rotterdam is de aanleiding voor een ontwerponderzoek naar de ‘Maakbare Stad’. Curator Crimson architectural historians koppelt ons aan woningbouwvereniging Com.wonen met de vraag: ‘Ontwikkel een maakbaar voorstel voor de actualisering van de massawoningbouw in Carnisse, Rotterdam-Zuid.’

In Carnisse staat een groot aantal woningen naar het revolutionaire woningbouwconcept van J.H. van den Broek. Het innovatieve van dit ‘1000 woningenplan bestond eruit dat de eenvoudige gestandaardiseerde portieketagewoningen als bouwpakket aan de Rotterdamse kleine bouwers werd aangeboden. Zij zouden, zo was de gedachte, door de eenvoud van het systeem, de gezamenlijke inkoop en vergunningen weinig risico lopen en zouden dan ook snel tot bouw overgaan in een tijd waarin de bouw door materiaal schaarste en onzekerheid stagneerde. Dit werkte, uiteindelijk bouwden men tussen 1938 en 1941 in heel Rotterdam 3000 van deze woningen: 1% van de woningvoorraad.
Na 50 jaar zijn de blokken uitgeleefd. De appartementen zijn uniform en te klein en ‘passen niet bij de wensen van nu’. De wijk lijdt hieronder, mensen willen niet blijven en problemen stapelen zich op. Gebruikelijke renovatie is moeilijk vanwege het totaal versnipperde eigendom en de grote investeringen die dat met zich meebrengt. Het is ook de vraag of je met standaard renovatie de kern van het probleem oplost. Daarom heeft Com.wonen een klein aantal van de woningen opgekocht en is op zoek naar mogelijkheden voor verbetering en diversifiëring als voorbeeld voor andere eigenaren. De uitdaging is om mogelijkheden te vinden die individuele woningen zowel technisch als in zijn voorkomen aanpakken, waarmee zowel gebruik als uitstraling verbeteren binnen het collectieve kader van de bouwblokken. Anders gezegd: Kunnen we het oorspronkelijk idee herontwikkelen in plaats van het gebouw te renoveren?

Van den Broek de luxe: Modernisme op Rotterdam-Zuid wordt vaak geassocieerd met armoede en achterstelling en daardoor 'lelijk' gevonden. Door liefdevolle retrofitting willen we de waarde van deze architectuur naar boven halen.

 

In de geest van het oorspronkelijke ontwerp hebben we een ‘toolkit’ ontwikkeld die ingrepen omvat op alle niveau’s van straat tot balkondetail. Deze ingrepen verbeteren zowel de individuele woning als ook het woningblok als geheel. Elementen uit het oeuvre van van den Broek dienen als inspiratie van de toolkit. De toolkit is hiermee opgevat als een verrijking van de schrale en pragmatische architectuur van de blokken en biedt mogelijkheden voor de expressie van individuele woonwensen en verschillende sferen.
Uit het proces blijkt echter dat de financiële marge voor woning-eigenaren om hun woningen te verbeteren te smal is. Gezien de extreem lage m2 prijzen levert is elke investering verloren geld. Dit project heeft ons veel geleerd over de opgaven aan de woningvoorraad. We blijven aan de bewoonbare stad werken met een positieve blik op het bestaande.

Maakbare Stad – IABR 2009